Do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie przeprowadzanego zgodnie z przepisami ustawy o systemie oświaty w brzmieniu obowiązującym przed 1 września 2019 r. i w oparciu o podstawę programową kształcenia w zawodach z 2017 r. przystępują:
- absolwenci czteroletniego technikum, którzy realizowali podstawę programową z 2017 roku – do zakończenia roku szkolnego 2026/2027,
- absolwenci branżowej szkoły I stopnia, którzy realizowali podstawę programową z 2017 roku – do zakończenia roku szkolnego 2025/2026,
- absolwenci szkoły policealnej, którzy realizowali podstawę programową z 2017 roku – do zakończenia roku szkolnego 2025/2026,
- osoby, które ukończyły kwalifikacyjny kurs zawodowy prowadzony w oparciu o podstawę programową z 2017 r. – do dnia 31 października 2027 r.,
- osoby spełniające warunki określone w przepisach w sprawie egzaminów eksternistycznych, które w okresie od 31 stycznia 2019 r. do 31 stycznia 2021 r. po raz pierwszy złożyły wniosek o dopuszczenie do egzaminu eksternistycznego potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie z zakresu co najmniej jednej z kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie zgodnie z podstawą programową kształcenia w zawodach z 2017 r. oraz
przystępujący do egzaminu eksternistycznego potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie absolwenci branżowej szkoły I stopnia, czteroletniego technikum i szkoły policealnej, w których kształcenie było realizowane zgodnie z podstawą programową z 2017 roku, a także
osoby, które ukończyły kwalifikacyjny kurs zawodowy przeprowadzany zgodnie z podstawą programową z 2017 roku, które przystępują do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub jego części po raz trzeci lub kolejny
– do 31 sierpnia 2028 r.
- osoby dorosłe, które ukończyły praktyczną naukę zawodu dorosłych lub przyuczenie do pracy dorosłych, jeżeli program przyuczenia uwzględniał wymagania określone w podstawie programowej kształcenia w zawodach z 2017 r. zgłoszonych przez starostę do okręgowej komisji egzaminacyjnej – do 31 października 2027 r
Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, jest formą oceny poziomu opanowania przez zdającego wiadomości i umiejętności z zakresu jednej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie.
Zakres wiedzy i umiejętności dla każdej kwalifikacji został ustalony w podstawie programowej kształcenia w zawodach.
Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała informatory dotyczące egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, które zawierają m.in. przykładowe pytania i zadania.
Szczegółowy harmonogram publikowany jest w Komunikacie dyrektora CKE dostępnym tutaj.
- Absolwent składa deklarację przystąpienia do egzaminu dyrektorowi szkoły, którą ukończył. Osoba, która ukończyła kwalifikacyjny kurs zawodowy, składa deklarację przystąpienia do egzaminu w podmiocie prowadzącym ten kurs.
- Deklaracje są składane nie później niż:
– do dnia 15 września – jeżeli zdający przystępują do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, którego termin został określony w komunikacie dyrektora CKE w sprawie harmonogramu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie między dniem 2 listopada a dniem 28 lutego danego roku szkolnego;
– do dnia 7 lutego – jeżeli zdający przystępują do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, którego termin został określony w komunikacie dyrektora CKE w sprawie harmonogramu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie między dniem 1 kwietnia a dniem 31 sierpnia danego roku szkolnego.
- Osoba, która ukończyła praktyczną naukę zawodu dorosłych lub przyuczenie do pracy dorosłych, składa deklarację dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej właściwej ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby
- Osoba przystępująca do egzaminu eksternistycznego potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie składa deklarację wraz z wnioskiem o dopuszczenie do egzaminu), w terminie określonym dla złożenia tego wniosku:
– do dnia 7 lutego – jeżeli zamierza przystąpić do egzaminu w tym samym roku, w którym składa wniosek,
– do dnia 15 września – jeżeli zamierza przystąpić do tego egzaminu w roku następnym
- W przypadku ponownego przystępowania do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie przez zdającego, który nie zdał tego egzaminu, deklarację składa się po otrzymaniu informacji o wynikach z poszczególnych części egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie z zachowaniem ww. terminów.
- Jeżeli zdający otrzymał informację o wynikach z poszczególnych części egzaminu po upływie tego terminu, składa deklarację w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, ogłoszonym w komunikacie dyrektora CKE w sprawie harmonogramu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.
Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie składa się z części pisemnej i części praktycznej.
Część pisemna trwa 60 minut i przeprowadzana jest w formie testu składającego się z 40 zadań zamkniętych, zawierających cztery odpowiedzi do wyboru, z których tylko jedna jest prawidłowa. Część pisemna może być zdawana z wykorzystaniem wydrukowanych papierowych arkuszy egzaminacyjnych lub przy komputerze.
Część praktyczna trwa nie krócej niż 120 minut i nie dłużej niż 240 minut i jest przeprowadzana w formie testu praktycznego, polegającego na wykonaniu przez zdającego zadania egzaminacyjnego zawartego w arkuszu egzaminacyjnym na stanowisku egzaminacyjnym. Czas trwania części praktycznej egzaminu dla konkretnej kwalifikacji określony jest w informatorze. Dodatkowo na zapoznanie się z treścią zadania egzaminacyjnego zawartego w arkuszu egzaminacyjnym oraz z wyposażeniem stanowiska egzaminacyjnego zdający ma 10 minut, których nie wlicza się do czasu trwania części praktycznej egzaminu.
Za przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie opłatę wnoszą:
- absolwenci szkół i KKZ, którzy przystępują do egzaminu z zakresu danej kwalifikacji po raz trzeci i kolejny,
- osoby przystępujące do egzaminu eksternistycznego potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie,
- osoby dorosłe, które ukończyły praktyczną naukę zawodu dorosłych lub przyuczenie do pracy dorosłych.
Opłata pobierana za egzamin (łącznie część pisemna i praktyczna) wynosi 5,5% minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym. W przypadku tylko jednej części egzaminu opłata wynosi:
- w przypadku części pisemnej – 1/3 wysokości opłaty,
- w przypadku części praktycznej – 2/3 wysokości opłaty.
Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala i publikuje na swojej stronie internetowej wysokość opłaty, wskazuje konto oraz inne zasady dokonywania i dokumentowania wpłat. Informacje dot. zasięgu terytorialnego OKE są dostępne pod adresem: www.cke.gov.pl w odnośniku Okręgowe Komisje Egzaminacyjne.
Laureaci i finaliści turniejów i olimpiad tematycznie związanych z wybranym obszarem kształcenia są zwolnieni z części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i na świadectwie potwierdzającym kwalifikację w zawodzie otrzymują najwyższy wynik.
Wykaz turniejów lub olimpiad tematycznych związanych z wybranym przedmiotem lub dziedziną wiedzy, uprawniających do zwolnienia z przystąpienia do części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, ogłaszany jest przez ministra właściwego spraw oświaty i wychowania (Ministra Edukacji Narodowej) w Biuletynie Informacji Publicznej nie później niż na 2 lata przed terminem ich przeprowadzania.
- niesłyszącym
- słabosłyszącym
- niewidomym
- słabowidzącym
- z niepełnosprawnością ruchową i z czasową niesprawnością rąk
- z afazją z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
- z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera
- z chorobami przewlekłymi
- chorym lub niesprawnym czasowo ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
- z niedostosowaniem społecznym lub zagrożeniem niedostosowaniem społecznym
- które znalazły się w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej
- które mają trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą
- z zaburzeniami komunikacji językowej.
Aby zdać egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, należy uzyskać:
z części pisemnej – co najmniej 50% punktów możliwych do uzyskania (czyli minimum 20 punktów), oraz
z części praktycznej – co najmniej 75% punktów możliwych do uzyskania.
Wynik egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie ustala i przekazuje komisja okręgowa.
Zdający, który zdał egzamin potwierdzający kwalifikację w danym zawodzie, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie, wydane przez komisję okręgową.
Osoba, która posiada świadectwa potwierdzające wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w danym zawodzie oraz posiada odpowiedni poziom wykształcenia otrzymuje dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Do dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe dołącza się Europass – Suplement do Dyplomu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe, który stanowi uzupełnienie informacji zawartych w dyplomie i ma za zadanie ułatwić ich lepsze zrozumienie, przede wszystkim przez pracodawców i instytucje zagraniczne.
Dyplomy i suplementy do dyplomów wydają okręgowe komisje egzaminacyjne.
Zdający, który nie zdał egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie otrzymuje informację o wynikach.